Trước đó, ngày 6/5/2022, Tạp chí Năng lượng Việt Nam có Văn bản số: 29/CV-NLVN gửi Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công Thương Báo cáo kết quả “Diễn đàn Năng lượng sạch Việt Nam lần thứ hai - Hướng tới trung hòa các bon - Cơ chế, chính sách, công nghệ, tài chính cho các dự án điện gió, điện mặt trời, điện khí” và một số đề xuất, kiến nghị.

Văn bản của Văn phòng Chính phủ gửi Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, xử lý các kiến nghị của Tạp chí Năng lượng Việt Nam.

Sau khi phân tích các bài tham luận của các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nước ngoài và cơ quan tư vấn, chuyên gia... Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam đã có một số đề xuất, kiến nghị như sau:

Thứ nhất: Để phát triển tốt năng lượng tái tạo (NLTT) cần tăng cường nâng cấp và xây mới hệ thống truyền tải với sự đóng góp của vốn đầu tư tư nhân. Do đó kiến nghị khẩn trương có cơ chế, chính sách rõ ràng và dài hạn cho tư nhân tham gia vào xây dựng lưới truyền tải điện.

Thứ hai: Sau khi cơ chế FIT hết hạn, nhiều doanh nghiệp vẫn tiếp tục hoàn thành các dự án nguồn điện mặt trời và điện gió. Kiến nghị có cơ chế giá mới với tính chất ổn định, không đứt gãy và dự đoán được để nhà đầu tư nhìn thấy khả năng hoàn vốn, tiếp tục đầu tư. Hiện tại, mức giá mua điện trong dự thảo cơ chế sau FIT có thời hạn quá ngắn nên tổ chức tín dụng gặp khó khăn trong tính toán hiệu quả đầu tư.

Thứ ba: Cơ chế bán điện trực tiếp DPPA, đã được Bộ Công Thương soạn thảo trình Chính phủ, kiến nghị rất cần được sớm ban hành, vừa là giải pháp khuyến khích sản xuất điện từ nguồn NLTT trong trung hạn, vừa là cơ chế phù hợp trong thị trường điện bán buôn cạnh tranh.

Thứ tư: Nguồn điện khí LNG được đề xuất đầu tư rất nhiều nhưng chưa có một dự án nào khởi công. Mặc dù giá LNG cao làm cho giá điện tính toán từ điện LNG cao hơn giá điện bán lẻ hiện hành. Để có thể xây dựng được trên 20.000 MW loại nguồn này đến năm 2030, kiến nghị có cơ chế thông thoáng, vận dụng luật hợp lý để các nhà đầu tư và EVN có cơ sở đàm phán được giá bán điện.

Thứ năm: Có nhiều cơ hội huy động tài chính quốc tế và trong nước với các hình thức phong phú. Nhưng nhà đầu tư và tổ chức tài chính còn thấy nhiều rủi ro, kể cả về pháp lý. Kiến nghị chính sách huy động tài chính cần có tính liên tục và dự đoán được.

Thứ sáu: Cần sớm hoàn thành và phê duyệt Quy hoạch không gian biển quốc gia để các nhà đầu tư điện gió ngoài khơi có cơ sở phát triển dự án điện gió ngoài khơi, trong đó có các dự án sản xuất nhiên liệu hydro xanh.

Thứ bảy: Có thể xem xét lại để đưa điện hạt nhân vào kế hoạch phát triển nguồn điện dài hạn. Trong đó chưa nên xét lò phản ứng cỡ nhỏ SMR vì chưa chín muồi công nghệ và không thích hợp với đất nước đông dân, diện tích hẹp và dài như Việt Nam.

Thứ tám: Trong Quy hoạch điện cần tính đến mức tiêu thụ điện sẽ tăng cao hơn do lượng ô tô lớn sẽ chuyển sang dùng điện, trước khi có thể chuyển sang dùng pin nhiên liệu hydro./.

TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM